“Soms moet ik dagen wachten op een appje terug”

Een nieuwe stad, je eigen plek en nieuwe vriendschappen. Het eerste studiejaar is voor velen vaak een jaar van mijlpalen. Pabo-studente Jorien (20) beleeft dit anders. Ze vindt het ’s avonds niet leuk thuiskomen. Vaker wel dan niet is een gesprek met een docent of studiegenoot haar enige sociale contact van de dag en mist ze iemand die haar vraagt hoe haar dag is geweest. Jorien maakt deel uit van de steeds groter wordende groep jongeren die zich eenzaam voelt. Zorgwekkend, omdat langdurige eenzaamheid grote gezondheidsrisico’s kan hebben.

Moeite met vriendschappen

De algemene opvatting is dat studenten sociaal erg actief zijn: gewoonlijk gaan ze, net zoals Jorien naar school, sporten ze bij een vereniging en hebben ze bijbaantjes in bijvoorbeeld de horeca. Door de coronamaatregelen speelde hun leven zich vooral online af en binnen de muren van hun kamer. Voor veel studenten leverde dit psychische klachten op. Uit onderzoek blijkt namelijk dat meer dan de helft van de studenten zich nu eenzamer voelt dan voor de coronacrisis. En dat ze moeite hebben hun vriendschappen weer op te pakken.

Nieuwe fases

Verandering kan eenzaamheid in de hand werken. En jongvolwassenen hebben nu eenmaal met veel verandering te maken, omdat ze doorgaans voor grote levenskeuzes staan, zoals studie, carrière of het stichten van een gezin. Een grote groep jongeren heeft moeite met deze fases vol veranderingen en steekt daarom onbewust minder moeite in het onderhouden van sociale contacten.

Een andere reden kan de invloed zijn van sociale media. Jongeren kunnen zich alleen voelen door foto’s op bijvoorbeeld Facebook of Instagram die de indruk wekken dat je als adolescent een druk bestaan moet hebben om erbij te horen.

Verwaterd contact

Jorien herkent haar situatie in de bevindingen van de onderzoeken. Zij merkte dat haar vriendschappen verwaterden, toen ze aan haar hbo-studie begon: “We gingen niet allemaal naar dezelfde hogeschool. En zeker in het begin gingen ze elke dag op stap. Alleen ben ik niet zo’n uitgaanstype. Na een poosje werd ik niet eens meer meegevraagd.” Het liefst zou ze op een andere manier tijd doorbrengen met haar vriendinnen, zoals samen een hapje eten, maar die plannen komen volgens haar bijna nooit van de grond: “Als ik een appje stuur met de vraag om wat te doen, duurt het dagen voordat ik een reactie terugkrijg. Als ik al wat terugkrijg. Meestal zeggen ze dat ze het te druk hebben.”

Betekenisvolle daden

Om eenzaamheid tegen te gaan, hebben onderzoekers het over de ‘helper’s high’. Het fijne gevoel dat je krijgt wanneer je iemand helpt. Ze adviseren eenzame jongeren dan ook om iets voor een ander te doen, zonder er iets voor terug te verwachten. Zoals koffie schenken bij een verzorgingstehuis of ander vrijwilligerswerk. Volgens hen is persoonlijk contact noodzakelijk om vereenzaming tegen te gaan.

Hulp zoeken

Heb jij het gevoel dat je niemand kan bellen als je ergens mee zit of mis je een goed gesprek met iemand? Voor mensen, zowel jong als oud, bestaan er verschillende hulporganisaties. Zo kun je contact opnemen met je school- of huisarts, bellen met de vrijwilligers van de Luisterlijn via 088 0767 000 of www.eenzaam.nl bezoeken.