Voorpagina Gezond meedoen in Almelo Mantelzorger met gezonde grenzen Begraafplaats als ontmoetingsplek - Kom Erbij - Leefstijl apotheek Een tegen eenzaamheid Zoek contact met het Wijkteam Eigen regie als basis Waardig oud worden in twee werelden Taalpunt - Jeugdfonds Almelo Klup Gezond - Wijkkamers Jonge Moederwerk Stap voor stap naar een gezonde leefstijl

Waardig oud worden in twee werelden

In onze stad, waar vroeger de textielindustrie floreerde, wonen veel ouderen met een migratieachtergrond. Voor hen is er een dagbesteding speciaal gericht op (beginnende) dementie. “Dit geeft mijn vader en ons rust. Het is een goede plek voor mijn moeder, dat zie je aan haar”, vertelt Zeliha.

In het project ‘Gezond ouder worden in twee werelden’ werken verschillende partners in Overijssel samen aan initiatieven voor migrantenouderen op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Het doel van het project is om samen te werken aan het verbeteren van de gezondheid en het welbevinden van migrantenouderen. Zoals Zeliha’s moeder. Zij gaat nu twee jaar naar de dagopvang. “Sinds mijn moeder ziek is, wil ze niet meer alleen zijn. Onze moeder verdient de beste zorg, maar we hebben ook ons werk en gezin. Deze uitdaging was dus groot en zorgde voor veel spanning. Mijn moeder gaat hier nu 3 dagen per week naar toe. Dit geeft mijn vader en ons rust. Het is een goede plek voor mijn moeder, dat zie je aan haar.”

Geheugen

Sevilay Luiken-Dalli is projectpartner van In2Werelden en eigenaar van zorgorganisatie IMEAN. Vanuit haar eigen ervaring als dochter van de eerste generatie gastarbeiders zag zij de behoefte om waardig oud te kunnen worden. En dus zette ze de eerste dagbesteding voor ouderen met een migratieachtergrond op in Almelo. “Toen mijn vader begon te dementeren, leerde ik pas hoe moeilijk het kan zijn als je de taal niet goed spreekt en uit een andere cultuur komt. In het verpleeghuis waar hij terechtkwam, was hij erg ongelukkig. Wanneer je geheugen je in de steek laat, kan de wereld al zo vreemd zijn, en het is dan lastig om duidelijk te maken wat je wilt. Mijn vader herkende vrijwel niets: niet de taal, het eten, noch het gebruik. Dat brak mijn hart. Ik wist dat ik hier iets aan moest doen.”

Chef moestuin

Bij cultuursensitieve zorg wordt de zorg afgestemd op de behoeften van cliënten met een migratieachtergrond. De achtergrond, taal en persoonlijkheid van de persoon staan centraal.

Zeliha met haar moeder

“Tegenwoordig hebben we hier een chef moestuin”, vertelt Sevilay Luiken-Dalli. “Er was een man die hier altijd met gekruiste armen op de bank zat. Hoe we het ook probeerden, hij leek niet geïnteresseerd in activiteiten die we aanboden. We kwamen erachter dat hij vroeger altijd in zijn moestuin te vinden was. We kochten grond, zaadjes en moestuinbakken. Dankzij hem kunnen we nu genieten van heerlijke verse tomaten, bosui en paprika. Onze buren, wij en hij zijn er allemaal blij mee!”

Liedjes van vroeger

In de huiskamers van de dagbesteding hangen foto’s van oude Turkse filmsterren, elpees van vroeger, een weefgetouw en een Twents gevelteken. “Met deze voorwerpen prikkelen we het geheugen en starten we gesprekken”, legt Sevilay Luiken-Dalli uit. “Herinneringen aan geur en muziek zijn vaak erg krachtig. Daarom bereiden we elke dag een lunch bijvoorbeeld de Turkse of Syrische keuken en zingen we oude liedjes. Stilzitten is slecht voor de hersenen, dus bewegen we elke ochtend.”

Dag en nacht door elkaar

Zeliha hecht er aan te benadrukken dat het belangrijk is dementie vroeg te herkennen. Haar moeder was altijd erg zelfstandig, maar begon ineens veel vragen te stellen. Ze sprak in korte zinnen en had moeite met appen en internetten. “Het viel ons op dat ze veel sliep. Ze vertelde dat dag en nacht hetzelfde leken voor haar. Ook gaf ze aan dat het niet goed met haar ging. Ze werd gecontroleerd door de huisarts, maar uit onderzoek bleek geen geheugenstoornis, of dementie. Achteraf weten we dat het wel dementie was. Het is jammer dat we de symptomen van dementie zelf niet eerder herkenden. Dan had mijn moeder de juiste zorg kunnen krijgen en was ze misschien eerder bij een dagbesteding terecht gekomen die bij haar past.”

Hoe herkent u dementie?

Het begint vaak met een gevoel van onbehagen, een niet-pluis-gevoel. Namen en afspraken worden niet goed onthouden, het lukt niet meer om de juiste tijd of datum te noemen. Andere signalen zijn faalangst en stemmingswisselingen.

Heeft u klachten die wijzen op dementie? Of denkt u dat iemand in uw omgeving mogelijk dementie heeft? Zoek contact met uw huisarts. Ook kunt u de lijst met signalen van dementie bekijken op de website van Alzheimer Nederland. Maak problemen altijd bespreekbaar.

Training omgaan met dementie

Op www.samendementievriendelijk.nl kunt u een gratis training ‘Goed omgaan met dementie’ volgen. Hierin leert u hoe u dementie herkent en krijgt u tips hoe u contact maakt met een onbekende met dementie.

Geheugenpunt Almelo, voor iedereen die te maken heeft met dementie

Het aantal mensen met dementie neemt toe. Hierdoor krijgen steeds meer mensen direct of indirect met deze problematiek te maken. Op de begane grond van de Bibliotheek Almelo vindt u het Geheugenpunt Almelo. In deze knus ingerichte hoek staan boeken over geheugenproblemen en over zorg voor mensen met dementie. U vindt er ook (foto-)boeken over vroeger. Bijvoorbeeld om samen te bekijken met iemand die te maken heeft met geheugenproblemen.

Heeft u behoefte aan een persoonlijk gesprek? Dat kan. Iedere vrijdagochtend tussen 10.00 en 12.00 uur is er een medewerker van de bibliotheek om naar u te luisteren, uw vragen te beantwoorden en te vertellen over de mogelijkheden van het Geheugenpunt en de bibliotheek.

U bent van harte welkom om langs te komen. Bibliotheek Almelo is aan Het Baken 3 in de binnenstad, schuin tegenover het Stadhuis.